Blog
Nowoczesne technologie w medycynie – 9 przykładów wykorzystywania technologii w branży medycznej
Jak zmienia się branża medyczna? Czy nowoczesne technologie w medycynie pomagają lepiej troszczyć się o pacjentów?
SPIS TREŚCI
Skoro sztuczna inteligencja, maszynowe uczenie, czy nawet wirtualna rzeczywistość skutecznie sprawdzają się w niemal wszystkich branżach, m.in. bankowości, w obszarach produkcji, a także rozrywki, dlaczego nie zastosować ich także w przestrzeni medycyny?
Technologia w medycynie – rewolucja technologiczna w branży medycznej
Jak przewidują eksperci, w ciągu zaledwie kilku najbliższych lat sektor ochrony zdrowia i całą branżę medyczną czekają naprawdę duże zmiany. Wynika to przede wszystkim z oczekiwań pacjentów, którzy dzięki rozwojowi Internetu i nowoczesnym technologiom, stają się coraz bardziej wymagający oraz świadomi swoich praw.
Co znajdziemy w najnowszym raporcie Healthcare and Life Sciences Predictions 2020: A bold future? przygotowanym przez firmę doradczą Deloitte? Po pierwsze prognozy, według których nowoczesne technologie będą miały ogromny wpływ na sposób leczenia. Już w niecały rok przeważająca część opieki zdrowotnej będzie miała miejsce w domach, a relacje lekarz-pacjent przeniesione zostaną do świata wirtualnego.
Po drugie, szacuje się, że sprzedaż technologii medycznych wyniesie 513,5 mld dolarów – w ostatnich 5 latach odsetek amerykańskich pacjentów korzystających z elektronicznych kart zdrowia wzrósł z 8 do 16%. Czas przyjrzeć się więc rozwiązaniom technologicznym, które wykorzystuje dziś branża medyczna.
Nowoczesne technologie w medycynie
#1 Druk 3D
Hiper-spersonalizowane tabletki? To możliwe dzięki systemowi druku 3D, prawdziwej rewolucji w zakresie przyjmowania leków. Pigułki z takim nadrukiem wykonane są z polimeru, który ma na celu stworzenie unikalnych kształtów tabletek, co z kolei odgrywa ogromną rolę w szybkości ich uwalniania się w ludzkim organizmie.
Aby zapewnić lekarzom większą kontrolę nad procesem, który zachodzi po przyjęciu danej kapsułki, naukowcy z Narodowego Uniwersytetu z Singapurze stworzyli oprogramowanie umożliwiające opracowanie projektu tabletek dostosowanych indywidualnie do pacjenta. Taki projekt wprowadzony zostaje następnie do drukarki 3D.
Drukowanie 3D pomocne jest również w bardziej „prozaicznych” zadaniach lekarskich. Jednym z nich jest planowanie operacji. Obejmuje ono badanie anatomii i fizjologii wad złożonych narządów takich jak mózg lub serce, a także próbek anatomicznych, takich jak miednica lub rdzeń kręgowy oraz wykorzystanie tych informacji do planowania operacji.
Drukowanie 3D odpowiednich modeli może pomóc chirurgom w zbadaniu uszkodzonych narządów przed operacją, zweryfikowaniu różnych podejść i zdobyciu praktycznego doświadczenia przed wejściem na salę operacyjną. Proces ten znacznie skraca czas operacji i ostatecznie poprawia ich wyniki.
Podobny sposób wykorzystania tej technologii znajduje swoje zastosowanie również w salach wykładowych uniwersytetów medycznych. Techniki druku 3D mogą stanowić nowatorski i skuteczny substytut ludzkiego ciała, odtwarzając dokładne złożone narządy anatomiczne z obrazowania CT o wysokiej rozdzielczości.
Kolejnym praktycznym i coraz popularniejszym zastosowaniem druku 3D jest wykorzystanie go w protetyce. Niedawny postęp w dziedzinie drukowanych w 3D protez specyficznych dla pacjenta pozwala szerokiemu gronu osób niepełnosprawnych dotkniętych wypadkiem lub deformacją genetyczną na prowadzenie normalnego życia.
Przy pomocy wysokiej jakości technologii obrazowania druk 3D ma możliwość tworzenia precyzyjnych protez anatomicznych wykorzystywanych w różnych dziedzinach medycyny. Z tych samych powodów drukowanie 3D ma również znaczący wpływ na dziedzinę stomatologii.
#2 Aplikacje na smartfona
Nie od dziś wiadomo, że dzieci nie są skłonne do przyjmowania leków – stąd firmy farmaceutyczne dwoją się i troją, by wyprodukować takie, które wyglądają jak słodycze. Tak powstało MEYKO – urządzenie przypominające małą zabawkę, którą można bezprzewodowo połączyć za pomocą aplikacji na smartfona z harmonogramem leczenia dziecka.
MEYKO przypomina o zbliżającej się porze dawkowania leku, a także zapisuje, jaki lek został przyjęty. A cała dokumentacja medyczna jest…zapisana na mechanicznej zabawce.
#3 Robotyka w medycynie
TUG – tak nazwano autonomiczny robot szpitalny, który jest w stanie dostarczyć pacjentom żywność i lekarstwa. Może on samodzielnie poruszać się po szpitalu, postępując zgodnie z zaprogramowaną listą kontrolną, przygotowaną przez personel szpitala.
Możliwe jest również jego przeprogramowanie na nowe, pilniejsze lub nieprzewidziane wcześniej zadania. W tym czasie zarówno lekarze, jak i pielęgniarki, mogą skoncentrować się na bardziej wymagających zadaniach.
#4 Oprogramowania
A co powiesz na okulary pływackie, które podczas wysiłku będą wyświetlać dane dotyczące Twojego tętna? Przymocowane do Goggle FORM czujniki biegunowe ze skroni pływaka wysyłają dane do gogli, a następnie synchronizowane są z aplikacją użytkownika. Dzięki temu możliwe staje się zarządzanie treningami, a także monitorowanie rehabilitacji.
#5 Internetowe platformy
Ludzkie zdrowie to nie tylko sprawne ciało, ale i umysł. Tak powstała aplikacja HEAR SPACE, której zadaniem jest łączenie ludzi z podobnymi problemami zdrowotnymi.
Wykorzystuje ona tzw. technologię swatania – użytkownik ma wyłącznie utworzyć profil i podzielić się swoimi obawami. Następnie dopasowane są do niego osoby, z którymi może porozmawiać na platformie, a także wszelkie artykuły i internetowe zasoby związane z danym problemem.
#6 Wykorzystanie AI w medycynie
Czy widzieliście wideo ukazujące operowane winogrono? Nie, to wcale nie żart. Kilka lat temu film stał się viralem, a widzowie na całym świecie mogli zobaczyć, jak innowacyjny system chirurgiczny DA VINCI przesuwa granice ludzkich możliwości: uzyskał on poziom precyzji zupełnie nieosiągalny dla ludzkich rąk.
Nieprzypadkowy był również wybór owocu: winogrono to przykład delikatnego i śliskiego elementu o niewielkich rozmiarach. Zszycie oderwanej od niego skórki ludzkimi rękami jest niemożliwe. Sztuczna inteligencja potrafiła jednak wykonać to zadanie bez najmniejszego problemu. Obecnie naukowcy z Tokyo Institute Of Technology pracują nad robotem, który ma szansę przebić możliwości DA VINCI.
Sztuczna inteligencja to nie tylko programy do generowania treści czy grafik. Chociaż zastosowanie ChatGPT w kampaniach płatnych i innych celach marketingowych robi ogromne wrażenie, zastosowanie technologii uczenia maszynowego w medycynie może pozwolić ludzkości osiągnąć zupełnie inny poziom życia.
Obecnie wykorzystanie AI w medycynie wspiera lekarzy podczas podejmowania decyzji i analizie obrazów. Narzędzia wspomagania decyzji klinicznych pomagają lekarzom w projektowaniu terapii na podstawie wyników pacjenta.
Nowoczesne technologie w medycynie wykorzystuje się również w obrazowaniu medycznym do analizy tomografii komputerowej, zdjęć rentgenowskich, rezonansu magnetycznego i innych obrazów pod kątem zmian chorobowych lub wyników badań radiologicznych.
Sztuczna inteligencja oferuje ogromne możliwości i korzyści służbie zdrowia. W środowiskach opieki zdrowotnej nie ma wątpliwości, że technologia ta stanie się fundamentalną częścią cyfrowych systemów opieki zdrowotnej, kształtując i wspierając nowoczesną medycynę.
Nowoczesne technologie w medycynie oparte o uczenie maszynowe pozwalają na:
- Wczesne wykrywanie i diagnozowanie chorób – modele uczenia maszynowego mogą być wykorzystywane do obserwowania objawów pacjentów i ostrzegania lekarzy, jeśli pewne ryzyko wzrośnie. Technologia ta może gromadzić dane z urządzeń medycznych i wykrywać bardziej złożone schorzenia.
- Spersonalizowane projektowanie leczenia – modele AI mogą uczyć się i zachowywać referencje, co stanowi ogromny potencjał dla spersonalizowanego leczenia w czasie rzeczywistym. Usługi opieki zdrowotnej mogłyby oferować pacjentom 24-godzinny dostęp do wirtualnego asystenta ze sztuczną inteligencją. System ten mógłby odpowiadać na pytania na podstawie historii medycznej pacjenta, jego preferencji i osobistych potrzeb.
- Wydajność badań klinicznych – rozwój technologii może pomóc przyspieszyć czas badań klinicznych, zapewniając szybsze wyszukiwanie kodów medycznych przypisanych do wyników pacjentów.
- Przyspieszenie rozwoju – sztuczna inteligencja może pomóc obniżyć koszty opracowywania nowych leków. Głównie ze względu na to, że jest w stanie usprawnić proces projektowania leków i wyszukiwania obiecujących kombinacji.
- Zmniejszenie liczby błędów w obrazowaniu diagnostycznym – sztuczna inteligencja już dziś odgrywa kluczową rolę w obrazowaniu medycznym. Może nawet pomóc radiologom wykrywać wczesne oznaki raka piersi lub innych schorzeń.
#7 Wirtualna rzeczywistość
Chociaż technologia VR kojarzy się głównie z obszarem gier i rozrywki, znalazła zastosowanie również w przestrzeni medycyny, a głównie w jej części edukacyjnej. Dzięki wirtualnej rzeczywistości zwiększana jest społeczna świadomość na temat chorób poprzez przybliżenie zainteresowanym stanu, w jakim znajduje się chory.
Pierwszym przykładem zastosowania technologii VR w medycynie była nagrodzona w Cannes kampania marki EXCEDRIN. Specjaliści przygotowali oprogramowanie, które pozwalało zobaczyć, jak czuje się człowiek w trakcie ataku migrenowego bólu głowy. To jednak nie wszystko. Wirtualna rzeczywistość pomaga także w terapii – stworzony przez firmę Floreo projekt pozwolił osobom z autyzmem trenować mózg. Badania wykazały, że znacznie poprawiła się u nich koncentracja, zanotowano także postępy w interakcji ze światem zewnętrznym.
#8 Technologia rozpoznawania twarzy
Już starożytni twierdzili, że twarz pokazuje nie tylko nasze emocje, ale wypisana jest na niej także choroba. Nowoczesna technologia Face recognition pozwala wychwycić pierwsze symptomy schorzenia, gównie choroby genetyczne, ból o różnym natężeniu, czy objawy nagłych zdarzeń, jak np. udar mózgu
Jak to działa? Mechanizm wychwytuje najmniejszą asymetrię twarzy i wysyła odpowiednie powiadomienie. Dzięki temu, podając szybko odpowiednie leki, można zapobiec np. następstwom udaru.
#9 Asystenci głosowi
Technologia poleceń głosowych to innowacyjne rozwiązanie w zakresie opieki nad osobami starszymi, chorymi i niepełnosprawnymi. Wykorzystana została w szpitalach i ośrodkach pomocy – na polecenie pacjenta zmienia się bowiem infrastruktura sali.
Co to znaczy? Bez konieczności wołania personelu medycznego pacjent może np. zmienić ustawienie łóżka, zasunąć rolety czy sięgnąć po wodę do picia.
Reklama usług medycznych – co na to prawo?
Reklama usług medycznych, podobnie jak reklama wyrobów medycznych, obwarowana jest wieloma przepisami prawa. Na stronie Naczelnej Izby Lekarskiej możemy przeczytać informację prawną nt. zasad informowania o udzielaniu świadczeń zdrowotnych oraz zakazu reklamy takiej działalności.
Reklama usług medycznych wprost zakazana jest przez art. 63 Kodeksu Etyki Lekarskiej, przepisem art. 14 ustawy o działalności leczniczej oraz uchwałą Nr 29/11/VI Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 16 grudnia 2011 r.
Złamanie zakazu stanowi przewinienie zawodowe i podlega odpowiedzialności zawodowej.
Niemniej jednak lekarz może zamieścić informacje o swojej praktyce w internecie, podobnie jak dzielić się swoją wiedzą z pacjentami za pomocą bloga. Należy jedynie pamiętać o tym, że przekazywane za jego pośrednictwem informacje nie mogą zawierać:
- Zachęcania do skorzystania z usług medycznych, udzielania informacji o metodach leczenia, ich efektywności, długości trwania terapii, obietnic oraz używania potocznych terminów.
- Nie wolno również podawać cen i sposobu płatności, z wyjątkiem przypadków, gdy te informacje są udostępniane na stronie internetowej praktyki medycznej lub za pośrednictwem specjalnych numerów informacyjnych.
- Informacje na temat jakości sprzętu medycznego nie mogą być udostępniane.
Nowe oblicze branży medycznej w kontekście zastosowania nowoczesnych technologii
Globalna służba zdrowia stoi w obliczu wielu wyzwań, które mogą zmienić wzajemne stosunki pomiędzy pacjentami, lekarzami, firmami farmaceutycznymi oraz pozostałymi interesariuszami. Podstawowym problemem pozostaje kwestia zaufania i bezpieczeństwa danych na temat stanu zdrowia pacjentów. Rewolucja cyfrowa powoduje, że danych tych jest coraz więcej i zataczają one coraz większe kręgi. Stąd rosnąca rola regulatorów. Przy poszanowaniu suwerenności poszczególnych państw istnieje potrzeba stworzenia ponadnarodowych wytycznych i standardów, które zapewnią pacjentom bezpieczeństwo i odpowiednią jakość leczenia.
– Oliver Murphy z firmy Deloitte.
Rewolucja technologiczna w branży medycznej to szansa dla społeczeństwa, ale jednocześnie ogromna presja na innowacyjność i konieczność zwiększenia inwestycji w badania. Podczas gdy na świecie nie ma problemu z nakładami na rozwój w tym sektorze, w Polsce ciągle jeszcze firmy wydają zdecydowanie mniej w porównaniu z innymi krajami.
Niemniej jednak krajowe przedsiębiorstwa próbują nadążyć za zmianami, co obrazuje szereg nagród przyznanych w konkursie „Teraz Polska” za innowacyjne usługi i produkty medyczne.
Źródło:
https://nil.org.pl/aktualnosci/1296-informacja-prawna-nt-zasad-informowania-o-udzielaniu-swiadczen-zdrowotnych-oraz-zakazu-reklamy-takiej-dzialalnosci#:~:text=%C2%B7%20Ograniczenie%20swobody%20reklamy%20i%20informowania,lub%20wizerunku%20w%20celach%20komercyjnych