Podoba Ci się ten artykuł?
Oceń:
Efekt niedostępności i FOMO – psychologia kolekcjonowania, czyli skąd biorą się viralowe produkty kolekcjonerskie?
Mechanizmy stojące za popularnością viralowych produktów kolekcjonerskich są głęboko zakorzenione w ludzkiej psychice. Efekt niedostępności (scarcity effect) sprawia, że rzeczy trudno dostępne wydają się nam bardziej pożądane. [1] Producenci zabawek kolekcjonerskich umiejętnie wykorzystują to zjawisko – kreują trendy i wypuszczają limitowane edycje zabawek, gadżetów, produktów, a często nawet nie zdradzają, która figurka znajduje się w pudełku (tzw. blind box).
Badania z 2025 roku na temat blind boxów przeprowadzone przez Xia, F., Xu, Y., Zhang, H., które ukazały się w BCM Psychology, wykazały, że niepewność zawartości (perceived uncertainty) wzmacnia satysfakcję emocjonalną, ciekawość oraz błędne przekonanie o „pewnym trafieniu” i prowadzi do irracjonalnych zakupów – szczególnie gdy w grę wchodzi ograniczona podaż (scarcity) oraz gambler’s fallacy (błąd hazardzisty). [2]
Do tego dochodzi FOMO (Fear of Missing Out), czyli lęk przed tym, że coś nas ominie. [1] Kolekcjonerzy boją się, że nie zdobędą unikatowej edycji lub przegapią „drop”, który znika z półek w kilka minut. To zjawisko napędza impulsywne zakupy i intensyfikuje emocjonalne zaangażowanie w produkt.
Umiejętne wykorzystanie tych psychologicznych fenomenów w marketingu, może kolosalnie wpłynąć na sprzedaż. Przy tworzeniu produktu warto więc kierować się zasadami psychologii zakupów.
Dowiedz się, czym jest marketing sentymentalny.
Marketing wirusowy: gwiazdy, TikTok, YouTube i potęga unboxingu
Kolejnym ważnym elementem napędzającym popularność viralowych produktów kolekcjonerskich jest oczywiście rola mediów społecznościowych. TikTok i YouTube są dziś pełne filmików z unboxingiem, czyli rozpakowywaniem tajemniczych pudełek z figurkami. Krótkie nagrania, na których twórcy z ekscytacją odkrywają zawartość blind boxów, generują nieraz miliony wyświetleń i zachęcają widzów, by sami „dołączyli do zabawy”. [3] Dramaturgia towarzysząca odpakowywaniu – napięcie, ciekawość, radość albo rozczarowanie – zwiększa potencjał viralowy takich treści i sprawia, że trudno oderwać wzrok. Co ważne, emocje te udzielają się widzom – a ci pragną przeżyć to samo, kupując własne pudełko niespodziankę.
Ogromny zasięg mediów społecznościowych sprawia, że nawet niszowy produkt może z dnia na dzień stać się globalnym hitem. TikTokowy trend na Sonny Angel pokazał to dobitnie – w ciągu roku filmiki z hashtagiem #SonnyAngel zgromadziły ponad 95 milionów wyświetleń (dane na kwiecień 2023) [4] [5].
Co więcej, społeczność online wokół tych produktów działa jak żywy ekosystem: fani wymieniają się figurkami, organizują grupy i wydarzenia (np. w nowojorskim Washington Square Park spotkało się około 150 kolekcjonerów, by sprzedawać i wymieniać się lalkami Sonny Angel [4]), publikują zdjęcia rzadkich modeli i tworzą własne rankingi najcenniejszych zdobyczy.
Tak zaangażowana społeczność i płynące z niej poczucie przynależności stają się istotnym czynnikiem motywującym do zakupu – kolekcjonowanie to już nie tylko hobby, ale forma ekspresji i uczestnictwa w grupie. Nic dziwnego, że wielu twórców internetowych zdobywa sporą popularność, skupiając się na prezentowaniu kolekcji czy relacjonowaniu wizyt w sklepach z blind boxami – pewna TikTokerka z Australii, która regularnie pokazuje poszukiwania limitowanych Labubu, zgromadziła blisko ćwierć miliona obserwujących [6].
Warto zauważyć, że viralowa siła internetu sprawia, iż marketing tych zabawek w dużej mierze napędzają sami konsumenci. Autentyczny entuzjazm fanów jest bezcenną reklamą – zwłaszcza gdy do trendu dołączają popularni influencerzy czy celebryci. Nagrania z figurkami pojawiają się na profilach gwiazd (miniaturowe „aniołki” Sonny Angel trafiły nawet do mediów społecznościowych supermodelki Belli Hadid czy projektantki Victorii Beckham), a filmiki z maskotkami Labubu viralem rozprzestrzeniły się dzięki sympatykom, takim jak Lisa z BLACKPINK czy aktorzy z amerykańskiego show SNL.
W rezultacie viralowy szept marketingowy osiąga globalny zasięg przy minimalnym udziale tradycyjnych kampanii reklamowych – wystarczy, że internet pokocha dany gadżet, a sprzedaż rośnie lawinowo, napędzana kolektywnym entuzjazmem online.
Zrozum, co napędza popularność Labubu i Sonny Angel
Stworzymy dla Ciebie kampanię, która ma szansę na viralowy sukces
Sprawdź naszą ofertę!
Azjatycki, lokalny fenomen – globalna obsesja. Jak działa soft power?
Wiele viralowych produktów kolekcjonerskich wywodzi się z Azji – przede wszystkim z Japonii, Chin i Korei Południowej – lecz szybko zdobywa popularność na Zachodzie. Dobrym przykładem jest Sonny Angel, który w 2023 roku stał się viralowym hitem na TikToku w USA. [8] Zainteresowanie przeniosło się ze świata wirtualnego do realnego: w części sklepów w Nowym Jorku i innych miastach klienci ustawiali się w kolejkach, by kupić choć jedno pudełko z tym „aniołkiem”. W pierwszych czterech miesiącach 2023 roku jedna z butikowych sieci sprzedała więcej Sonny Angels niż przez cały 2022 rok [8].
Równocześnie w Azji rosła kolejna mania – Labubu, puszysty „leśny elf” zaprojektowany przez artystę z Hongkongu. Ta początkowo lokalna maskotka, wprowadzona do blind boxów przez chińską firmę Pop Mart w 2019, w roku 2025 urosła do rangi globalnej sensacji [9]. Od Davida Beckhama i Rihanny po Dua Lipę i Lisę z BLACKPINK – wiele gwiazd (a nawet członkowie tajskiej rodziny królewskiej) pokazało się publicznie z kolekcjami pluszowych Labubu [9]. To dodatkowo nakręciło popyt – oficjalne partie maskotek wyprzedają się w minutę, fani potrafią stać godzinami w kolejkach, a rzadkie edycje osiągają na aukcjach zawrotne sumy (ponad 150 tys. dolarów za unikatowego, metrowej wysokości Labubu) [9].
Taka globalizacja trendu doskonale wpisuje się w ramy koncepcji soft power [10] – czyli „miękkiej siły” kulturowej. Państwa azjatyckie od lat świadomie eksportują swoje popkultury, budując w ten sposób swoją markę na świecie. Korea Południowa rozwinęła ten potencjał poprzez tzw. Korean Wave (Hallyu) – ekspansję K-popu (np. fenomen BTS), seriali i kuchni, wspieraną inwestycjami państwowymi w przemysły kreatywne [9]. Japonia z kolei od dekad promuje estetykę kawaii – uroczej „słodyczy” – poprzez eksport anime, mang i kultowych postaci jak Hello Kitty czy Pikachu, czemu służyły m.in. rządowe kampanie „Cool Japan” [9].
Na tym tle moda na kolekcjonerskie figurki jest naturalnym przedłużeniem azjatyckiej ofensywy popkulturowej. Maskotki takie jak Sonny Angel czy Labubu są estetyczne, urocze, często inspirowane lokalnymi motywami, a zarazem emocjonalnie angażujące odbiorców na całym świecie. Choć chińskie marki przez lata pozostawały w cieniu japońskich czy koreańskich ikon popkultury, sukces Labubu pokazuje, że i Chinom udaje się tworzyć globalne trendy.
Dane rynkowe? Liczby mówią same za siebie
Fenomen viralowych zabawek kolekcjonerskich przekłada się na imponujące wyniki rynkowe. Chiński Pop Mart – producent m.in. serii Labubu i Dimoo – wyrósł na giganta notowanego na giełdzie. W 2024 roku firma odnotowała przychody rzędu 1,8 mld USD, z czego blisko 40% wygenerowały rynki zagraniczne (sprzedaż poza Chinami wzrosła o 375% r/r) [6]. Sama linia Labubu okazała się hitem globalnym – w 2024 r. należące do niej figurki z serii The Monsters wygenerowały około 3 mld yuanów (ok. 419 mln USD) przychodu, co oznacza wzrost o 726% względem poprzedniego roku [6]. Również japońska firma Dreams Inc., wytwarzająca Sonny Angel i Smiski, zanotowała gwałtowne wzrosty – jej sprzedaż w ostatnim roku była 3–4 razy wyższa niż w 2022 [6].
Warto spojrzeć także na dane dotyczące mediów społecznościowych i rynku wtórnego, bo one najlepiej obrazują skalę manii. Na TikToku hashtag #SonnyAngel przekroczył już setki milionów wyświetleń [4] [5].
Jak stworzyć produkt viralowy?
Na koniec warto zadać pytanie: jak stworzyć produkt, który stanie się viralem? Na podstawie analiz przypadków takich jak Sonny Angel czy Labubu, można wyróżnić kilka wspólnych cech:
- element losowości – blind boxy zwiększają zaangażowanie i pobudzają emocje.
- limitowane edycje – budują poczucie ekskluzywności i niedostępności.
- estetyka – produkty muszą być fotogeniczne i spójne z trendami wizualnymi (np. pastelowe kolory, styl kawaii).
- obecność w social mediach – współpraca z twórcami, którzy prezentują produkt w autentyczny sposób.
- społeczność – aktywne budowanie relacji z fanami i angażowanie ich w historię marki.
Sprawdź, jak połączyć e-commerce i zrównoważony rozwój, aby Twój biznes zyskał przewagę rynkową i zaufanie klientów.
Viralowe produkty kolekcjonerskie – podsumowanie
Viralowe produkty kolekcjonerskie to nie tylko chwilowa moda – to złożone zjawisko, które łączy psychologię zakupów, trendy w e-commerce i marketing wirusowy. Dla marek to cenna lekcja, jak tworzyć trendy w e-commerce i nie tylko. W erze TikToka i soft power nawet najmniejsza figurka może stać się nośnikiem kultury i… globalnym fenomenem.
[1] blogs.pageon.ai
[2] bmcpsychology.biomedcentral.com
[3] techxplore.com
[4] en.wikipedia.org
[5] ads.tiktok.com
[6] time.com
[7] www.vox.com
[8] www.highsnobiety.com
[9] thediplomat.com
[10] scholarship.claremont.edu
Co to są viralowe produkty kolekcjonerskie i co napędza ich popularność?
Viralowe produkty kolekcjonerskie to małe figurki i gadżety, które zdobywają ogromną popularność w Internecie (np. Labubu, Sonny Angel). Ich sukces napędzają mechanizmy psychologiczne (efekt niedostępności i FOMO), marketing wirusowy w mediach społecznościowych (unboxing na TikToku) oraz globalna „miękka siła” popkultury, zwłaszcza z Azji.
Jakie mechanizmy psychologiczne wykorzystują producenci viralowych produktów?
Producenci wykorzystują efekt niedostępności (limitowane edycje), FOMO (lęk przed pominięciem) oraz element losowości, tak zwane „blind boxy”, które zwiększają ciekawość i satysfakcję emocjonalną z zakupu.
Jaką rolę odgrywają media społecznościowe w tym trendzie?
Media społecznościowe, zwłaszcza TikTok i YouTube, są kluczowe dla wirusowego marketingu. Filmiki z unboxingiem generują miliony wyświetleń, budują zaangażowanie i zachęcają do zakupu. Społeczności online wymieniają się produktami, a influencerzy i celebryci promują je, co zwiększa ich globalny zasięg.
Jakie są cechy produktu, który ma szansę stać się viralem?
Produkt, aby stać się viralem, powinien mieć element losowości (blind boxy), być dostępny w limitowanych edycjach, mieć atrakcyjną estetykę zgodną z trendami (np. kawaii), być aktywnie promowany w social mediach przez twórców oraz budować wokół siebie zaangażowaną społeczność.
