Architektura informacji na stronach internetowych

Co to jest architektura informacji na stronie www?

Architektura informacji na stronie to plan zagospodarowania treści i pozostałych elementów witryny, takich jak menu nawigacji, układ podstron, czy po prostu wizualny sposób prezentacji informacji. Stanowi ona metodyczne porządkowanie treści na stronie i nadawanie im struktury, tak aby wszystkie informacje były łatwo dostępne i zrozumiałe​. 

Projektowanie struktury informacji wykracza poza zaplanowanie samego menu czy typu i rodzaju zakładek. Architektura informacji na stronie obejmuje m.in.:

• podział treści na kategorie, 
• nawigację (menu główne i podrzędne), 
• system nazewnictwa (spójne etykiety linków i nagłówków), 
• mechanizmy wyszukiwania na stronie​.

Budując stronę www – niezależnie czy to wizytówka firmy, strona B2B czy rozbudowany sklep e-commerce – zacznij od naszkicowania scenariuszy, w jaki sposób Twój użytkownik będzie poruszał się po witrynie, np. w jaki sposób będzie poruszał się między ofertą sklepu a koszykiem, albo czego będzie chciał dowiedzieć się, trafiając na zakładkę „O nas” i gdzie te informacje mają zaprowadzić go dalej. 

Przeczytaj także: Dlaczego dobry design strony ma wartość biznesową? 

Nie ograniczaj się jedynie do nawigacji – czyli ustalenia skąd, dokąd użytkownik będzie się przemieszczał. Uwzględnij także „w jaki sposób” będzie to robił i jaka przyświeca mu intencja. Architekturę informacji na stronie przyrównać trzeba raczej do całościowego projektu architektonicznego, uwzględniającego wszelkie niuanse – modelu 3D, aniżeli wyznaczenia szlaku na mapie. 

Tak więc, planując rozmieszczenie elementów na stronie, uwzględnij całą zawartość witryny (teksty, obrazy, pliki itp.). Postaraj się je porządkować w logiczny system i intuicyjną ścieżkę nawigacji dla użytkownika oraz robotów wyszukiwarki. Bo tak! Logiczna i czytelna mapa strony UX stanowi czynnik rankingowy. 

Co więcej, projektowanie struktury informacji – oprócz logicznego układu treści, powinno też pokazywać powiązania między podstronami (np. za pomocą śródlinkowania). To także wskazówka dla użytkowników oraz wyszukiwarek, jak można poruszać się po witrynie.

Architektura informacji a użyteczność strony www i SEO

Przemyślana architektura informacji przekłada się na lepsze doświadczenia użytkownika (UX). Intuicyjna struktura witryny sprawia, że odwiedzający szybciej znajdują to, czego szukają. Tak więc, dobrze zaplanowane rozmieszczenie informacji na stronie zmniejsza również współczynnik odrzuceń i zwiększa zaangażowanie – im łatwiej znaleźć potrzebne treści, tym większa szansa, że użytkownik pozostanie na stronie i dokona konwersji​. Jeśli natomiast napotka chaos, może szybko się zniechęcić i odejść do konkurencji​. 

Jak wspomniałam, logiczny układ treści i innych elementów na stronie ma także duże znaczenie dla SEO. Przejrzysta struktura strony internetowej ułatwia robotom Google indeksowanie witryny i zrozumienie jej zawartości​. Właściwie pogrupowane treści nadają kontekst tematyczny podstronom. Dzięki temu wyszukiwarka może łatwiej skojarzyć słowa kluczowe z odpowiednimi stronami​

Ważne jest także dobre i intuicyjne linkowanie wewnętrzne. Trzymaj się zasady, aby każda podstrona miała przynajmniej jeden link z innego miejsca serwisu (żadna istotna treść nie jest osierocona). Serwisy przyjazne użytkownikom są doceniane w ramach SXO (Search Experience Optimization) i mogą osiągać lepsze pozycje w Google​.

UX a nawigacja – jak zbudować intuicyjną interakcję?

Jaka jest zależność: nawigacja a UX? Tak naprawdę użyteczna nawigacja na stronie to po prostu fundament skutecznej architektury informacji. Jeżeli użytkownik szybko i intuicyjnie dotrze do informacji na stronie, których poszukuje, to oznacza, że user experience (UX) został poprawnie wdrożony. 

Intuicyjna nawigacja opiera się na:

• prostocie – lepiej unikać skomplikowanych struktur menu i zbyt wielu opcji,
• spójności i konsekwencji – elementy nawigacyjne powinny być spójne na całej stronie,
• przejrzystości i transparentności – nawigacja powinna być łatwo zauważalna i dostępna na każdej podstronie,
• przewidywalności – użytkownicy powinni intuicyjnie rozumieć, dokąd prowadzą poszczególne elementy nawigacyjne.

W praktyce oznacza to stosowanie znanych wzorców, takich jak poziome menu na górze strony, „hamburger menu” na urządzeniach mobilnych czy okruszki (breadcrumbs) w serwisach o złożonej strukturze.

Zdj. 1. Hamburger menu na stronie mobilnej. Źródło: Lancerto.com

Projektowanie struktury informacji – najlepsze praktyki

Jak przymierzyć się do projektowania architektury strony? Oto kilka dobrych praktyk, które pomogą Ci stworzyć przejrzysty i użyteczny serwis internetowy. 

Planowanie struktury witryny, czyli mapa

Zanim zaczniesz budować witrynę lub wprowadzać duże zmiany, rozplanuj jej strukturę. Przeprowadź audyt obecnej zawartości (jeżeli ją posiadasz) lub/i sprawdź, jak zorganizowane są strony konkurencji (np. używając Screaming Frog lub Ahrefs do analizy ich struktury)​. 

Następnie zidentyfikuj główne tematy i słowa kluczowe, które Twoja strona powinna pokryć (pomocne będą narzędzia jak Senuto czy Planer Słów Kluczowych Google)​. 

Mając listę sekcji i podstron, rozrysuj ich układ jako mapa strony UX – choćby na kartce papieru lub w narzędziu typu Figma. Taki szkic hierarchii pozwoli sprawdzić, czy niczego nie brakuje i czy podział treści jest logiczny.

Zdj. 2. Planowanie architektury informacji i mapy strony w Figmie. Źródło: Figma.com

Przewidywalne ścieżki użytkownika

Zadbaj o to, aby poruszanie się po stronie było zgodne z oczekiwaniami użytkowników – czyli jak najmniej zaskoczeń i „ślepych zaułków”. 

Na co zwrócić uwagę?

• Konsekwentnie umieszczaj elementy takie jak koszyk, wyszukiwarka, CTA (np. „Kup teraz”, „Zarezerwuj”) w tych samych miejscach.
• Stwórz logiczny przepływ treści – np. z artykułu edukacyjnego użytkownik powinien łatwo przejść do produktu lub usługi, której dotyczy problem.
• Unikaj tworzenia przekierowań, które „wybijają” ze ścieżki – np. otwierania zupełnie innej kategorii bez kontekstu.

Projektowanie menu

Menu nawigacyjne powinno w przejrzysty sposób przedstawiać zawartość serwisu i umożliwiać szybkie dotarcie do najważniejszych działów. 

Stosuj zasadę trzech kliknięć – od strony głównej do dowolnej podstrony użytkownik nie powinien potrzebować więcej niż 3–4 kliknięcia​. Struktura strony internetowej powinna być możliwie wypłaszczona. Co to oznacza? Że zbyt głęboko ukryte podstrony utrudniają znalezienie informacji i zniechęcają odbiorców, a robotom Google utrudniają indeksację treści​. 

Plan kategorii na stronie

Przy planowaniu podziału treści strony na kategorie, staraj się używać zrozumiałych, jednoznacznych nazw zakładek i unikaj branżowego żargonu. Jeśli serwis jest rozbudowany, grupuj powiązane treści w podkategoriach lub rozwijanych menu. Na przykład sklep odzieżowy może mieć w menu głównym kategorie „Kobiety”, „Mężczyźni”, „Dzieci”, a w każdej z nich podkategorie według typu ubrań (np. kurtki, spodnie, akcesoria). Albo w sklepie z kosmetykami: kategorie to „Makijaż”, „Perfumy”, „Pielęgnacja twarzy”, a następnie w każdej kategorii znajdują się logicznie ułożone i proste w nawigacji podkategorie. Takie rozmieszczenie elementów na stronie odpowiada intuicyjnemu podziałowi asortymentu i ułatwia klientom nawigację.

Zdj. 3. Pogrupowane podkategorie w sklepie Sephora. Źródło: Sephora.com

Warto też zastosować nawigację pomocniczą. Przykładem są okruszki (breadcrumbs) na podstronach – pokazują użytkownikowi, w jakiej części serwisu się znajduje i pozwalają jednym kliknięciem wrócić do wyższej kategorii​.

Zdj. 4. Przykład pozostawiania okruszków (breadcrumbs). Źródło: Harbingers.io

Przy bardzo rozległych witrynach pomocna będzie również wyszukiwarka wewnętrzna oraz filtry po cechach produktów (w przypadku e-commerce) – to dodatkowe elementy architektury informacji wspierające odnajdywanie treści.

Zdj. 5. Zastosowanie wyszukiwarki produktów na rozbudowanej stronie Zalando. Źródło: Zalando.com

Rozmieszczenie elementów na stronie – nagłówek i stopka

Na architekturę informacji składa się także układ ważnych elementów interfejsu. Nagłówek strony powinien zawierać główne menu (odnośniki do najważniejszych podstron) i być widoczny na każdej podstronie – najlepiej w formie menu przyklejonego u góry podczas przewijania​.

Stopka z kolei może powtarzać menu oraz zawierać dodatkowe linki (np. do informacji o firmie, regulaminów, kontaktu), stanowiąc pomocniczą mapę witryny. 

Zdj. 6. Stopka na stronie Harbingers. Źródło: Harbingers.io.  

Linkowanie wewnętrzne

O tym elemencie wspominałam już kilkukrotnie – chodzi o linkowanie wewnętrzne w treści. Warto dodawać odnośniki do powiązanych artykułów na blogu czy produktów w sklepie, aby ułatwić użytkownikom dalsze odkrywanie zawartości i wskazać wyszukiwarkom zależności tematyczne między stronami​. Na etapie projektowania struktury zaplanuj, które sekcje warto ze sobą połączyć linkami (np. wpisy blogowe z odpowiadającymi im stronami ofertowymi, strony kategorii z podkategoriami itp.), tak aby cały serwis był spójnie połączony.

Spójność etykiet

Na dobrze zaplanowanej stronie www powinno znajdować się przekrojowo spójne nazewnictwo kategorii i elementy menu. Unikaj wewnętrznych skrótów, zbyt kreatywnych nazw oraz mieszania stylów (np. „Nasza oferta” i obok „Czym się zajmujemy?”). Nazwy zakładek powinny być zrozumiałe od pierwszego spojrzenia i jednoznacznie sugerować zawartość podstrony. To właśnie etykiety budują intuicyjność i przewidywalność struktury.

Hierarchia nagłówków

Zadbaj o hierarchię nagłówków w obrębie poszczególnych stron. Struktura H1–H2–H3–H4 porządkuje informacje i ułatwia użytkownikom (oraz robotom wyszukiwarek) zrozumienie, które treści są nadrzędne, a które szczegółowe. Dzięki temu zyskujesz nie tylko logiczny układ treści, ale również lepszą indeksację przez Google i szybsze „skanowanie” zawartości przez użytkownika.

Marta Jasilkowska Content Marketing Specialist w Harbingers

Dzięki dobrze zorganizowanej strukturze treści, użytkownicy szybciej znajdują to, czego szukają, co zwiększa ich satysfakcję i skłonność do ponownego odwiedzenia strony. Może ona również zmniejszyć liczbę zapytań do działu obsługi klienta, ponieważ odwiedzający są w stanie samodzielnie znaleźć potrzebne informacje. Uporządkowana architektura informacji ułatwia także planowanie rozwoju serwisu i dodawanie nowych funkcjonalności. W efekcie wspiera ona zarówno użytkowników, jak i cele biznesowe strony.

Jak testować i jak poprawić architekturę strony?

Po wdrożeniu warto sprawdzić, czy struktura jest faktycznie przyjazna użytkownikom. Można przeprowadzić badania z udziałem odbiorców, np. tree testing (test drzewa kategorii – czy użytkownicy znajdą informacje w zaproponowanej hierarchii) lub card sorting (sortowanie kart z tematami – jak użytkownicy grupują informacje)​. Wyniki takich testów wskażą, co w układzie strony jest nieintuicyjne i co należy ulepszyć w porządkowaniu treści na stronie.

Sprawdzaj też zachowania użytkowników na stronie za pomocą narzędzi analitycznych. Wysoki współczynnik odrzuceń lub częste korzystanie z wewnętrznej wyszukiwarki na jakiejś podstronie mogą sygnalizować problemy ze strukturą (użytkownicy nie znajdują tego, czego potrzebują). Pomocne mogą być także nagrania sesji i mapy ciepła – te testy pokażą, na których elementach strony skupiła się uwaga odwiedzających. Na tej podstawie wprowadzaj zmiany – upraszczaj nazwy kategorii, przenoś ważne treści w bardziej widoczne miejsca, dodawaj linki tam, gdzie ich brakuje.

Jeżeli chcesz poprawić architekturę informacji na stronie pod kątem SEO, przeprowadź audyt struktury za pomocą crawlerów (np. Screaming Frog). Sprawdź, czy wszystkie istotne strony są podlinkowane (brak tzw. sierot) i czy głębsze podstrony nie są zbyt oddalone od strony głównej. Upewnij się także, że adresy URL odzwierciedlają strukturę kategorii oraz unikaj duplikowania treści (w razie potrzeby użyj tagów kanonicznych).

Podsumowanie

Już wiesz, jak poprawić architekturę strony czy też – jeżeli budujesz stronę od zera – jak zaplanować przejrzystą i intuicyjną witrynę. Skup się na odpowiednim zaplanowaniu rozmieszczenia informacji. Nie spoczywaj jednak na laurach – staraj się przeprowadzać testy użyteczności strony z udziałem realnych użytkowników. Dzięki temu będziesz mógł na bieżąco wdrażać poprawki i pomagać ludziom oraz robotom przeszukiwać Twoją stronę.