UI i UX design – czym się różnią i na czym polegają?

Różnice między UI a UX – na czym polegają?

Czy mylą Ci się pojęcia UI i UX design? To dość powszechne. Warto pamiętać, że są to dziedziny uzupełniające się. UI odpowiada za wygląd interfejsu (kolory, przyciski, ikony), a UX – za całe doświadczenie użytkownika (intuicyjność, funkcjonalność, emocje). W praktyce zadania UI skupiają się na tym, „jak coś wygląda”, a UX – „jak coś działa”. 

Warto zaznaczyć, że zarówno UI, jak i UX nie odnoszą się tylko do projektowania stron internetowych. Tak naprawdę stosuje się je w procesie tworzenia wszystkich produktów cyfrowych, np. oprogramowania czy aplikacji. 

Czym jest UI design?

UI design (User Interface Design) to projektowanie interface użytkownika – tworzenie elementów wizualnych produktu, takich jak:

• układ strony, 
• elementy nawigacyjne,
• kolory, 
• ikony, 
• przyciski
• typografia.

UI designer ma za zadanie stworzyć spójny wygląd strony, ustalić estetykę każdego widoku, tak aby interfejs był atrakcyjny i prosty w obsłudze. 

Jak podkreśla Interaction Design Foundation: 

„UI design is the process designers use to build interfaces in software or devices, focusing on looks or style” [1]. 

Co przetłumaczyć można jako: 

„UI design to proces, podczas którego projektanci budują interfejs w oprogramowaniu lub na urządzeniach, skupiając się na jego wyglądzie oraz stylu”. 

Rola UI w projektowaniu

Projektant UI odpowiada przede wszystkim za stronę wizualną produktu i spójność z marką. Tworzy design system – czyli zestaw stylów, kolorów i komponentów używanych w całym serwisie. Projektanci UI budują wspólny styl (style guide) i dopasowują graficznie wszystkie widoki do identyfikacji marki. Na przykład dbają o poprawne użycie logo i typografii oraz tworzą mikroanimacje – dzięki temu produkt wygląda profesjonalnie i przyciąga wzrok odbiorcy. 

Na tym etapie „ożywiają” koncepcję graficznie: zmieniają zaplanowany układ ze szkicu czy prototypu w postać, którą ma finalnie oglądać użytkownik. 

Projektanci UI dbają m.in. o: 

• hierarchię wizualną – najważniejsze elementy powinny przyciągać uwagę, 
• kontrast – by treść była łatwa do odczytania,
• feedback on interaction – np. gdy przyciski zmieniają kolor po kliknięciu.

Czym jest UX design?

Z kolei UX design (User Experience Design) to projektowanie doświadczeń użytkownika – planowanie, jak użytkownik korzysta z produktu i jakie wrażenia przy tym odnosi. Ta dziedzina skupia się na całym przebiegu interakcji – od pierwszego kontaktu z produktem cyfrowym, aż do ostatniej podjętej akcji. 

Celem UX jest stworzenie pozytywnego doświadczenia użytkownika z produktem cyfrowym: intuicyjnego, szybkiego i użytecznego. 

W skrócie UX to projektowanie funkcji, które pozwolą użytkownikowi mu łatwo osiągnąć cel, oraz wyeliminują wszelkie bariery i frustracje.

Rola UX w doświadczeniu użytkownika

Projektant UX skupia się na tym, aby produkt spełniał potrzeby użytkownika i działał bezproblemowo. 

Najważniejszym etapem pracy jest dokładne zbadanie potrzeb odbiorców – często bywa to też jeden z najdroższych elementów procesu. Robi się to np. przez ankiety, testy czy analizę zachowań. Na podstawie wyników tego researchu definiuje się cele, potrzeby oraz ewentualne problemy, które należy rozwiązać. 

Analiza potrzeb grupy docelowej pozwala na stworzenie układu funkcji (information architecture) i prototypów czy modeli (np. mapy ścieżek klienta). 

UX designer testuje więc projekty z realnymi użytkownikami, dostosowuje do ich potrzeb na podstawie wyników testu, upraszcza kroki (np. zamawiania produktu) oraz stara się wyeliminować źródła frustracji. Dzięki temu wszystkie elementy interfejsu (zaplanowane przez UI) układają się w logiczną, spójną całość, która jest łatwa i przyjemna w użyciu. 

Tak więc: główną rolą UX designera jest po prostu ułatwienie życia użytkownikowi strony, sklepu internetowego czy aplikacji.

Jak UI i UX współpracują?

Nawet pięknie zaprojektowany interfejs (dobry UI) nie wystarczy, jeśli nie umożliwia sprawnej obsługi (wówczas UX zawodzi). Analogicznie, zaawansowane funkcje nie zbudują sukcesu, jeśli użytkownik zniechęci się nieczytelnym interfejsem. Dlatego obie dziedziny łączą się w procesie projektowym i wzajemnie się uzupełniają.

Jak trafnie powiedział Rahul Varshney z Foster.fm: 

„UI bez UX jest jak malarz chlapiący farbą po płótnie bez zastanowienia; UX bez UI jak rama rzeźby bez papier-mâché. Doskonałe doświadczenie zaczyna się od UX, a następnie UI. Oba są niezbędne dla sukcesu produktu” [2].

W praktyce oznacza to, że projektanci UX i UI powinni ściśle współpracować. UX designer w pierwszej kolejności definiuje potrzeby użytkowników, mapuje ich ścieżki (np. kolejność kroków na stronie) i tworzy szkielety (wireframe’y). Na tej bazie UI designer dodaje grafikę i detale – kolory, tekstury, animacje, dbając o to, by wygląd „ożył” w interfejsie. Dobry UI bierze więc pod uwagę wnioski z badań UX – np. układa elementy w sposób ułatwiający workflow, a jednocześnie utrzymuje atrakcyjność wizualną. [3] 

Interfejs (UI) powinien realizować założenia funkcjonalne (UX), a design w wizualne wsparcie tych funkcji.

Najlepsze praktyki UI i UX – o czym warto pamiętać?

Naczelna zasada przy UX i UI? Zawsze myśl o użytkowniku, jego potrzebach i ograniczeniach. O czym jeszcze warto pamiętać?

• Używaj przejrzystego stylu wizualnego: spójne kolory, układ i typografia pomagają użytkownikowi szybko zorientować się w serwisie.
• Zadbaj o prostotę interfejsu – mniej rozpraszających elementów, jasne komunikaty (np. etykiety przycisków). 
• Testuj, testuj i jeszcze raz testuj! Przed wdrożeniem sprawdzaj działanie prototypów z grupą docelową, aby wykryć trudne miejsca w obsłudze. 

Jak poprawić UI w serwisie?

• Stosuj spójny design system – wszystkie strony powinny używać tych samych stylów (kolorów, fontów, ikon). 
• Upewnij się, że kluczowe elementy (np. przyciski „Kup teraz”) wyróżniają się odpowiednią wielkością i kolorem. 
• Zadbaj o responsywność – interfejs musi ładnie skalować się na telefonach i tabletach. 
• Minimalizuj liczbę kroków w nawigacji, aby użytkownik zawsze wiedział, gdzie się znajduje.

Jak poprawić UX na stronie?

• Upraszczaj ścieżki zadań – każdy krok dodawania produktu do koszyka czy rejestracji powinien być jasny i krótki. 
• Zapewnij feedback – informuj użytkownika o sukcesach (np. „produkt dodany do koszyka”) lub błędach (np. brak wymaganej informacji). 
• Ułatw dostęp do pomocy (podpowiedzi, FAQ).
• Weryfikuj działanie formularzy. 
• Regularnie analizuj statystyki (np. gdzie użytkownicy rezygnują) i zbieraj opinie, by ciągle ulepszać serwis.

UI i UX w e-commerce – specyficzne potrzeby klientów online

W sklepach internetowych szczególnie ważne jest atrakcyjne pokazanie ofert i sprawna finalizacja zakupu. Jak więc całościowo zaprojektować doświadczenie klienta?

• Prezentuj produkty w czytelnych kategoriach, ze zdjęciami i opisami, tak aby użytkownik łatwo znalazł to, czego szuka.
• Uprość proces zakupów, a więc skróć formularze do minimum, oferuj różne formy płatności i zapewnij zabezpieczenia (np. certyfikaty SSL).
• Upewnij się, że koszyk jest zawsze widoczny, a proces płatności jest jednoznaczny. 

Pamiętaj, że celem UI i UX przy e-commerce jest przede wszystkim optymalizacja konwersji, czyli jak najlepsze zachęcenie użytkownika do pozostania na stronie i wyjścia z niej dopiero po dokonaniu zakupu. Pisaliśmy o tym więcej w artykule: Jak dobry UI w e-commerce wspiera sprzedaż w sklepach. 

Chcesz dowiedzieć się, czy Twoja strona lub sklep internetowy są optymalnie dostosowane do potrzeb użytkowników? Sprawdzimy to dla Ciebie! Skorzystaj z naszej usługi audyt CRO UX i UI. 

UI vs UX – przykłady

Choć UI (interfejs użytkownika) i UX (doświadczenie użytkownika) często przenikają się w procesie projektowania, ich zadania są różne. Aby ułatwić rozróżnienie tych dwóch dziedzin projektowych, posłużymy się kilkoma przykładami.

Spotify

UI (User Interface):

• Proste, czytelne menu nawigacyjne.
• Duży, wyraźny przycisk „Play”.
• Estetyczne okładki albumów i playlist.
• Spójna kolorystyka i typografia.

UX (User Experience):

• Inteligentne rekomendacje muzyczne dopasowane do gustu użytkownika.
• Płynna synchronizacja między urządzeniami (np. telefonem i laptopem).
• Szybki dostęp do ulubionych utworów i playlist.
• Brak konieczności szukania – aplikacja „wie, czego chcesz słuchać”.

Zdj. 1. Przyjazna aplikacja Spotify. Źródło Spotify.com

Airbnb

UI:

• Duże zdjęcia ofert w formie kafelków.
• Interaktywna mapa z lokalizacjami noclegów.
• Czytelny formularz wyszukiwania na stronie głównej.
• Estetyczne karty z opisami mieszkań.

UX:

• Krótki i przejrzysty proces rezerwacji.
• Szczegółowe opisy, oceny i galerie zdjęć budujące zaufanie.
• Możliwość bezpośredniego kontaktu z gospodarzem.
• Łatwość znalezienia idealnej oferty nawet dla początkujących użytkowników.

Zdj. 2. Przejrzysta i intuicyjna strona AirBnB. Źródło: airbnb.pl

Allegro

UI:

• Spójny układ graficzny z dużymi zdjęciami produktów.
• Intuicyjna wyszukiwarka i widoczne kategorie w menu.
• Ikony koszyka, przycisków i filtrów, zaprojektowane w jednolitym stylu.
• Responsywny i estetyczny design.

UX:

• Szybkie wyszukiwanie produktów dzięki filtrom i sugestiom.
• Prosty proces zakupu – od wyboru produktu po płatność.
• System ocen i komentarzy wspierający decyzje zakupowe.
• Bezpieczne metody płatności i gwarancja ochrony kupującego.

Zdj. 3. Czytelna aplikacja Allegro, w której łatwo robi się zakupy. Źródło: Allergo.pl

Podsumowanie

UI i UX to dwie strony tego samego medalu: UI odpowiada za wizualną część produktu cyfrowego, UX – za jego użyteczność i wygodę użytkowania. To dwie odrębne, ale ściśle ze sobą współpracujące dziedziny projektowania. Projektanci UI i UX pracują przy różnorodnych projektach cyfrowych, takich jak strony internetowe, aplikacje mobilne czy sklepy e-commerce. Co je łączy? To, że w centrum ich zainteresowania jest komfort i potrzeby użytkownika. 

Źródła:

[1] www.interaction-design.org

[2] careerfoundry.com

[3] www.figma.com