
Na czym polega metoda SMART i metoda SMARTER?
SMART to akronim, który powstał z pierwszych liter angielskich słów:
- S – „specific”, tłumaczone na język polski jako sprecyzowany
- M – „measurable”, czyli mierzalny
- A – „attractive” – atrakcyjny
- R – „realistic” – w tłumaczeniu realistyczny
- T – „time – based” co można przetłumaczyć jako terminowy.
Zasada SMART oznacza sprytne podejście do formułowania założeń oraz pozwala przyjrzeć się celowi na różnych płaszczyznach i zmotywować do działania.
A metoda SMARTER? To nic innego, jak rozszerzona o dwa dodatkowe hasła zasada SMART. Dodatkowe litery oznaczają:
- E – „exciting”, czyli ekscytujący
- R – „recorded” – po polsku – zapisany.
Cele SMARTER są zatem dokładnie przemyślane oraz rozbite na mniejsze składowe. Dzięki temu ich realizacja jest znacznie prostsza.
Jakie powinny być cele zgodnie z metodą SMART i SMARTER?
Praktyka – to ona czyni mistrza. Przeanalizujmy więc założenia omawianej metody na konkretnym przykładzie. Pokażę Ci, jak przebiega wyznaczanie celów SMART.
Zacznijmy od ogólnego marzenia – chcę sprzedawać swoje rękodzieło. Zasada SMARTER pomoże nam dobrze sprecyzować cel, którym będzie dążenie do założenia własnej działalności – sklepu z rękodziełem.
S – sprecyzowany
Czyli precyzyjnie sformułowany, niepozostawiający niedopowiedzeń. Tutaj zadaj sobie pytania:
- Co chcę osiągnąć?
- Jakimi metodami?
- Dlaczego właśnie ten cel chcę zrealizować?
Przykład: Założę sklep internetowy z rękodziełem. Osiągnę sto tysięcy przychodu rocznie. Będę robić, to co kocham i zarabiać na swoim hobby.
M – mierzalny
Musisz wiedzieć, w jaki sposób ocenić postęp swojego przedsięwzięcia. W tym punkcie często pojawiają się cyfry. Może to być określona kwota pieniężna, którą chciałbyś zarobić, ilość obserwujących na Instagramie lub liczba produktów, jaką chcesz sprzedać w określonym czasie.
Przykład: Założę sklep internetowy z rękodziełem. Osiągnę sto tysięcy przychodu rocznie. Będę robić, to co kocham i zarabiać na swoim hobby. Miesięcznie sprzedam 30 produktów, a mój profil na Instagramie zaobserwuje 500 aktywnych użytkowników.
A – atrakcyjny
To bardzo ważny punkt, bo dzięki niemu mamy motywację do działania. Cele SMART powinny być dla Ciebie ciekawym wyzwaniem. Musisz chcieć osiągnąć swoje założenia, żeby poczuć satysfakcję z wykonania założonego planu. W ten sposób realizacja celu nie będzie frustrującym ciężarem, a ciekawą przygodą z nagrodą na końcu.
Przykład: Założę sklep internetowy z rękodziełem. Osiągnę sto tysięcy przychodu rocznie. Będę robić, to co kocham i zarabiać na swoim hobby. Dzięki temu zrezygnuję z nielubianej pracy w korporacji.
R – realistyczny
To chyba najtrudniejszy element, jaki zakłada model SMART. Na początku przedsięwzięcia ciężko jest ocenić, na jakim poziomie potrafisz je wykonać. Dobrze jest wyjść ze swojej strefy komfortu i postawić poprzeczkę nieco wyżej, ale jednak na osiągalnym poziomie. Formułując zbyt proste cele SMART, będziesz się po prostu nudził, a wykonany plan nie da Ci zbyt wiele radości. Jeśli jednak przecenisz swoje możliwości, nie osiągniesz danego celu i możesz się szybko zniechęcić.
Moja rada – lepiej założyć sobie cel lekko na wyrost. Gdy zorientujesz się, że jednak plan był zbyt ambitny, nie przejmuj się. Zmodyfikuj go na prostszy i nie poddawaj się. Działaj mimo wszystko i wytrwale dąż do celu.
Przykład: Założę sklep internetowy z rękodziełem. Osiągnę sto dwadzieścia tysięcy przychodu rocznie. Będę robić, to co kocham i zarabiać na swoim hobby. Dzięki temu zrezygnuję z nielubianej pracy w korporacji.
T – terminowy
Absolutny must-have. Człowiek z natury lubi odkładać wszystko na później. Dlatego też musisz sprecyzować ramy czasowe, w jakich ma być wykonany projekt. Możesz podzielić go na mniejsze etapy, które będą zakładały realizację poszczególnych mini-celów w danym terminie.
Przykład: Założę sklep internetowy z rękodziełem. Witryna sklepu będzie gotowa za miesiąc, w ciągu kolejnego pół roku wprowadzę do sklepu X nowych produktów. Osiągnę sto dwadzieścia tysięcy przychodu rocznie. Będę robić, to co kocham i zarabiać na swoim hobby. Dzięki temu zrezygnuję z nielubianej pracy w korporacji.
Jeśli zdecydujesz się na skorzystanie z zasad, jakie oferuje metoda SMART, to w tym miejscu kończy się twoja przygoda z określaniem celów. Jednak zachęcam Cię, do zapoznania się jeszcze z dwoma hasłami, które zawiera w sobie metoda SMARTER. To jak? Lecimy dalej?
E – ekscytujący
To założenie ma dawać Ci energię do działania. Ustal taki cel, abyś był nim szczerze zafascynowany i prowadziły Cię do niego tylko pozytywne emocje. W ten sposób unikniesz zniechęcenia i nudy.
R – zapisany (recorded)
To ostatnia SMART zasada, ale również bardzo ważna. Gdy przebrniesz już przez wszystkie wcześniejsze etapy, koniecznie zapisz to, co wymyśliłeś. Wtedy na pewno nie zapomnisz, co chcesz osiągnąć i w jaki sposób. Ponadto istnieją naukowe dowody na to, że ludzie czują się bardziej zobowiązani do wprowadzania w życie pomysłów, które są zapisane. Notatki możesz sporządzić tak, jak lubisz. Czy będzie to plik w Wordzie, kartka powieszona nad biurkiem, czy zapis w kalendarzu – to zależy już tylko od Ciebie.
Dobrym pomysłem jest także pochwalenie się komuś naszymi planami – może to być rodzina, znajomi, a może obserwujący w mediach społecznościowych? W ten sposób zyskamy ludzi, którzy będą nas wspierać i motywować do działania. Może to być także świetny sposób na badanie rynku – dowiesz się, co o Twoim pomyśle sądzi większe grono odbiorców.
Zalety korzystania z metody SMART i SMARTER
Metoda SMART i jej siostra – metoda SMARTER – mają szereg zalet. Wśród nich należy wymienić:
- Prostotę – kilka prostych haseł, dzięki którym można przeobrazić nasze wyobrażenia w cele SMART. Dodatkowo praktycznie każdy jest w stanie je zrozumieć i może skorzystać z opisywanych zasad.
- Mobilizacja do działania – jeśli uczynisz cel atrakcyjnym i dobrze sprecyzowanym, łatwiej Ci będzie go zrealizować. Będziesz się cieszył, że wprowadzasz swój plan w życie.
- Skuteczność – zasada SMARTER wielokrotnie zwiększa szanse na powodzenie.
- Mierzalny sukces – jeśli określisz na początku dokładne założenia, będziesz mógł ocenić, w jakim stopniu osiągnąłeś zamierzone cele.
- Termin realizacji – często trzeba wyznaczyć sobie sztywny termin, aby zmobilizować się i wykonać plan stosunkowo wcześnie. Jeśli nie narzucisz sobie żadnego, może się okazać, że swój cel osiągniesz dopiero za kilka lat, a mogłeś to samo zrobić w rok.
- Weryfikacja marzeń – dzięki chwili zastanowienia ocenisz, czy jesteś w stanie realnie osiągnąć wymarzone cele.
- Uniwersalność – omawianą metodę możesz zastosować do każdej tematyki. Osiąganie celów biznesowych, nauka języków, kupno mieszkania, czy nawet wyprawa na biegun – wszystkie te cele możesz rozpisać za pomocą metody SMARTER, a potem je szybko zrealizować.
Zobacz także: Co to jest skalowanie biznesu i czym różni się od wzrostu?
Metoda SMART – dlaczego warto ją stosować w biznesie?
W biznesie precyzja i efektywność mają ogromne znaczenie. To, dlatego tak ważne jest planowanie celów biznesowych. Pomaga ono uniknąć chaosu i skupić się na tym, co rzeczywiście istotne. Korzystając z metody SMART, masz pewność, że Twoje działania będą przejrzyste – co pozwoli Ci, a także Twojemu zespołowi iść w jednym kierunku i monitorować postępy.
Co więcej, struktura tej metody minimalizuje ryzyko błędów. Jakich? Przede wszystkim tych związanych ze stawianiem sobie nierealistycznych lub niejasnych celów, a te łatwo prowadzą do frustracji i marnowania zasobów. Traktuj więc metodę SMART jako sposób na zarządzanie strategiczne.
Postaw na sprawdzone rozwiązania i zostań #gamechangerem w swojej branży.
Jak stosować metodę SMART w biznesie?
Jak już wiesz, planowanie celów biznesowych SMART ma wiele zalet. Te zwykle jednak omawiane są w teorii. A jak wygląda praktyka? Jak stosować metodę SMART w biznesie? Po pierwsze do planowania strategicznego. W tym kontekście jej zadaniem jest przekształcenie szerokich i długoterminowych wizji w konkretne kroki, które są możliwe do osiągnięcia i łatwe do monitorowania.
Wyobraź sobie, że chcesz rozwijać swój biznes na nowych rynkach. Marzysz o tym, aby swoimi produktami podbić Francję, Niemcy, a nawet Hiszpanię. Planujesz już wystrój sklepów stacjonarnych i content na blogu. STOP. Zanim zrobisz pierwszy krok, potrzebna Ci jest optymalizacja celów strategicznych. Zamiast więc w strategii rozwoju zapisać: Zwiększę obecność na rynkach międzynarodowych, bądź SMART i swoje cele określ jako np. Wejść na rynek niemiecki i francuski, osiągając w ciągu dwóch lat wzrost sprzedaży o 25% poprzez otwarcie dwóch oddziałów i lokalne kampanie marketingowe.
Zastanawiasz się, po co Ci taki szczegółowy cel? W tym przypadku zalety planowania SMART to:
- Lepsza koordynacja działań. Wiesz, w jakim kierunku zmierza firma i jakie są zadania do wykonania w tym procesie.
- Zwiększenie odpowiedzialności. Jasno określone cele sprawiają, że pracownicy i menedżerowie czują się bardziej zaangażowani i odpowiedzialni za swoje wyniki.
- Efektywniejsze zarządzanie zasobami. Dzięki SMART firma wie, jakie zasoby są potrzebne do osiągnięcia konkretnego celu, co zapobiega ich marnowaniu.
- Poprawa motywacji. Kiedy cele są osiągalne i mierzalne, łatwiej zauważyć swoje postępy, co działa motywująco i buduje poczucie sukcesu.
Jak stosować metodę SMART? Zarządzanie projektami
Drugim, równie ważnym zastosowaniem metody SMART w biznesie jest zarządzanie projektami. Sprawdza się ona przede wszystkim w firmach, w których pracują zespoły. Dzięki niej każdy wie, jaki jest jego cel, działanie i zna sposób na skuteczną realizację. Co więcej, metoda SMART pozwala unikać nieporozumień, redukuje ryzyko marnowania zasobów oraz pomaga utrzymać zgodność działań z ogólnymi założeniami strategicznymi firmy. A w praktyce?
Wyobraź sobie, że przed swoim zespołem marketingowym stawiasz zadanie: zwiększyć zaangażowanie na Instagramie. Na pierwszy rzut oka cel wydaje się sensowny, ale jest zbyt ogólny, przez co może prowadzić do dezorientacji i różnych interpretacji. Na przykład zespół może różnie zrozumieć, czy chodzi o ilość komentarzy, udostępnień, a może zwiększenie liczby obserwujących?
Taka niejasność prowadzi do rozbieżnych działań wśród członków zespołu, co z kolei skutkuje chaosem i brakiem spójności w podejmowanych działaniach. Tych w Twoim celu jest jednak więcej. Aby ich uniknąć, wystarczy, że podasz zespołowi cel w SMART, czyli: Zwiększyć liczbę interakcji na Instagramie o 20% w ciągu dwóch miesięcy poprzez publikowanie trzech nowych postów tygodniowo oraz organizację konkursu.
Jakie są zalety planowania SMART dla firmy?
Mniej chaosu, lepsze efekty, skuteczne zarządzanie – te zalety planowania SMART wymieniane są jednym tchem. Mało mówi się natomiast o tym, że planowanie celów biznesowych SMART pozwala wprowadzić uproszczone koncepcje zarządzania zespołami. Kiedy bowiem cele są konkretne, mierzalne i mają jasno wyznaczone ramy czasowe, zespół wie dokładnie, nad czym pracuje i jakie wyniki są pożądane. Ta przejrzystość eliminuje niepewność oraz wrażenie, że działania są bezcelowe. Pracownicy zyskują poczucie kontroli nad zadaniami i większą pewność siebie, co motywuje ich do działania.
Dodatkowo przejrzystość wyznaczonych celów sprawia, że każdy pracownik widzi, jak jego indywidualny wkład wpływa na realizację większego planu. To buduje poczucie przynależności i odpowiedzialności, co z kolei zwiększa poziom zaangażowania. Mierzalność przekłada się natomiast na uwidocznienie efektów, a te motywują zespoły do dalszych wysiłków – szczególnie jeśli sukcesy są regularnie nagradzane przez przełożonych.
Planowanie celów biznesowych SMART a rozwój osobisty liderów i menedżerów
Metoda SMART to nie tylko wskaźniki efektywności projektów, dobre narzędzie do zarządzania projektami czy zespołami, ale także pomoc w rozwoju osobistym liderów i menedżerów. Mogą oni dzięki niej jasno i precyzyjnie wyznaczać cele zarówno zawodowe, jak i osobiste, co pomaga im w pełni wykorzystać swój potencjał i skutecznie realizować strategie rozwoju kariery.
Przykłady celów SMART, które może sobie wyznaczyć menedżer to np.:
- Zwiększenie efektywności zarządzania czasem poprzez skrócenie czasu spotkań o 25% w ciągu 3 miesięcy.
- Zwiększenie zaangażowania zespołu poprzez przeprowadzenie 4 sesji feedbackowych i 2 spotkań oceniających postępy miesięcznie przez najbliższe 6 tygodni.
- Delegowanie 5 zadań miesięcznie członkom zespołu i monitorowanie ich wykonania przez kolejne 3 miesiące.
- Zwiększenie efektywności spotkań zespołowych poprzez skrócenie ich czasu o 25% i realizację o 15% większej liczby punktów agendy w ciągu 4 tygodni.
- Poprawa kompetencji analitycznych poprzez analizowanie 3 raportów miesięcznie i wdrożenie wyników w decyzjach biznesowych w ciągu 6 miesięcy.
Korzyści z metody SMART w kontekście rozwoju kariery są duże. Menedżerowie, korzystając z tej metody, stają się bardziej świadomi swoich celów, co pozwala im efektywnie planować kroki w swojej ścieżce kariery. Przejrzystość wyznaczonych celów pomaga im również monitorować postępy, dostosowywać strategie oraz utrzymywać motywację, co skutkuje większą satysfakcją z pracy i szybszym osiąganiem wyznaczonych celów.
Zamieniaj małe cele w wielkie działania!
Skoro już wiesz, że zasada SMART i zasada SMARTER pomogą Ci w doprecyzowaniu twoich zamierzeń, na co jeszcze czekasz? Pomyśl o wszystkich pomysłach, które od lat chodziły Ci po głowie i zapisz je. Początkowo nie muszą być one zgodne z założeniami SMART. Technika ta przyda Ci się w późniejszym etapie, gdy będziesz doprecyzowywał zapisane cele.
Nie bój się marzyć, lecz weryfikuj swoje pomysły i podchodź do nich racjonalnie. Metoda SMART pozwoli Ci uporządkować różne plany – w szczególności te związane z biznesem. Sprawi także, że uwierzysz w możliwość realizacji większości z nich. Nie czekaj i sprawdź, czy zasada SMART jest dla Ciebie!
Planuj działania i zdobądź pozycję lidera w branży!
Umów się na rozmowę strategiczną z naszymi ekspertami.
Metoda SMART to technika ustalania celów, która pomaga w ich precyzyjnym definiowaniu. Akronim SMART oznacza:
-
S (Specific) – Sprecyzowany
-
M (Measurable) – Mierzalny
-
A (Attractive) – Atrakcyjny
-
R (Realistic) – Realistyczny
-
T (Time-based) – Terminowy
SMARTER to rozszerzona wersja metody SMART, uwzględniająca dwa dodatkowe elementy:
-
E (Exciting) – Ekscytujący
-
R (Recorded) – Zapisany Dzięki temu cele są nie tylko dobrze zdefiniowane, ale także inspirujące i formalnie udokumentowane.
-
S: Co chcę osiągnąć? Jakimi metodami? Dlaczego?
-
M: Jak zmierzę postępy? Jakie wskaźniki będą pomocne?
-
A: Czy ten cel mnie motywuje? Czy jest dla mnie atrakcyjny?
-
R: Czy ten cel jest realistyczny? Czy mam zasoby do jego realizacji?
-
T: Jaki jest termin realizacji? Jakie są kamienie milowe?