Analiza SWOT – kluczowa broń w arsenale marketera

Co to jest analiza SWOT i kiedy warto ją zrobić?

Każda firma ma mocne i słabe strony, ale żadna organizacja nie istnieje w próżni. Przygotowując się do długofalowych działań, musisz także przeanalizować szanse i zagrożenia, które pojawiają się w otoczeniu Twojej firmy, czyli na rynku.

Narzędzie do analizy SWOT informuje użytkowników o wewnętrznych i zewnętrznych czynnikach, które mają wpływ na sukces ich firmy. Analiza SWOT wykorzystuje prosty układ matrycy do szybkiej i wydajnej i prezentacji kluczowych ustaleń rynkowych.

Analiza SWOT to prosty sposób na wykrycie pozytywnych i negatywnych czynników w dowolnym kontekście. Stworzenie takiego wykresu skłania do krytycznego zbadania sytuacji i ustalenia, które przeszkody należy pokonać lub zminimalizować. Analiza SWOT może również pomóc w określeniu kroków, które należy podjąć, aby osiągnąć sukces krótko- i długoterminowy. Może też wskazać strategię właściwą dla danego rozkładu sił.

Skąd wzięło się SWOT?

Analiza SWOT została wymyślona w latach 60. XX wieku przez konsultanta ds. Zarządzania – Alberta Humphreya z Stanford Research Institute. Wcześniej planowanie korporacyjne nie cieszyło się dużym powodzeniem. Firmy z listy Fortune 500 potrzebowały sposobu na opracowanie długoterminowego planowania, który byłby prosty do wykonania i w miarę obiektywny. Humphrey i jego zespół badawczy zaproponowali model SWOT, aby zapewnić rozliczalność i obiektywizm w procesie planowania. Właśnie wtedy analiza SWOT rozpoczęła swoją karierę.

Albert Humphrey zalecał wykonanie analizy SWOT pod kątem określonych kryteriów, takich jak produkty, procesy, klienci, dystrybucja, finanse i administracja. Analiza SWOT zyskała na popularności od czasu jej wynalezienia, co pokazują wyniki dla tego hasła w Google Books Ngram.

źródło: https://d2slcw3kip6qmk.cloudfront.net/marketing/pages/chart/what-is-SWOT-analysis/SWOT-popularity-720×265.png

Czym jest analiza SWOT?

Analiza SWOT to wizualne narzędzie badawcze, które można wykorzystać do zidentyfikowania mocnych i słabych stron w sytuacjach zawodowych oraz życiowych. Pomaga w podejmowaniu decyzji i planowaniu działań z wyprzedzeniem.

Analiza SWOT wykorzystuje diagram, który składa się z czterech pól. Kolejne pola zawierają zarys mocnych i słabych stron podmiotu oraz jego szans i zagrożeń. Warto pamiętać, że analiza SWOT swoją nazwę wzięła od pierwszych liter angielskich słów, które opisują główne czynniki brane pod uwagę podczas analizy. Te czynniki to:

• Strengths (mocne strony)
• Weaknesses (słabe strony)
• Opportunities  (szanse)
• Threats  (zagrożenia)

Analiza SWOT jest techniką oceny tych czterech aspektów Twojej firmy.

Przeczytaj także: Strategia firmy. Czym jest strategia biznesowa?

Do czego służy analiza SWOT?

Możesz użyć analizy SWOT, aby wykorzystać to, co masz z najlepszą korzyścią dla swojej organizacji. Kiedy wiesz, czego Ci brakuje, możesz zmniejszyć ryzyko niepowodzenia i wyeliminować zagrożenia, które w innym przypadku mogłyby Cię zaskoczyć. Co więcej, możesz zacząć opracowywać strategię, która odróżnia Cię od konkurencji, a tym samym skutecznie konkurować na swoim rynku.

Komu się przyda analiza SWOT?

Aby uzyskać najlepsze wyniki, zbierz grupę ludzi, którzy mają odmienne spojrzenie na firmę. Wybierz osoby, które mogą reprezentować różne aspekty Twojej firmy – od sprzedaży i obsługi klienta po marketing i rozwój produktów. Każdy powinien mieć miejsce przy stole.

Innowacyjne firmy sięgają nawet poza swoje wewnętrzne szeregi, gdy wykonują analizę SWOT. Uzyskują informacje od klientów, aby dodać ich unikalny głos do analizy swoich działań.

Jeśli zaczynasz prowadzić własną firmę lub już ją prowadzisz, nadal możesz dokonać analizy SWOT. Zbieraj i analizuj punkty widzenia znajomych, którzy wiedzą trochę o firmie, księgowym, a nawet sprzedawcach i dostawcach. Kluczem jest możliwość spojrzenia na problem z różnych perspektyw.

Istniejące firmy mogą skorzystać z analizy SWOT, aby ocenić swoją obecną sytuację i określić strategię dalszego rozwoju. Pamiętaj jednak, że wszystko wokół ciągle się zmienia. Jeśli będziesz chciał ponownie ocenić swoją strategię, wpisz analizę SWOT do terminarza za kolejne 6 lub 12 miesięcy.

W przypadku startupów analiza SWOT jest częścią procesu planowania biznesowego. Pomoże skodyfikować strategię, abyś zaczął od właściwej pozycji i wiedział, w jakim kierunku zamierzasz podążać.

Analiza SWOT: Jak przeprowadzić analizę?

Analiza SWOT może być przeprowadzona na kilka sposobów. Zawsze jednak na początek trzeba zebrać odpowiedzi na podstawowe pytania.

Analiza mocnych i słabych stron

Najpierw weźmy pod uwagę nasz pierwszy element – mocne strony. Aby określić, w czym Twoja organizacja jest dobra, możesz zacząć od zadania kilku pytań. Przykład pytań o silne strony to:

• Co podoba się twoim klientom w Twojej firmie lub produktach?
• W czym Twoja firma radzi sobie lepiej niż inne firmy z branży?
• Jakie są najbardziej pozytywne cechy Twojej marki?
• Jaka jest Twoja wyjątkowa propozycja sprzedaży?
• Jakie zasoby masz do dyspozycji, a których nie mają Twoi konkurenci?

Odpowiadając na te pytania, będziesz na dobrej drodze, aby zacząć identyfikować i wymieniać mocne strony swojej organizacji.

Możesz zastosować tę samą zasadę, aby określić słabości Twojej firmy w matrycy, którą wykorzystuje analiza SWOT. Przykład pytań o słabe strony to:

• Czego klienci nie lubią w Twojej firmie lub produktach?
• Jakie problemy lub skargi są często wymieniane w negatywnych recenzjach Twojej firmy?
• Dlaczego Twoi klienci anulują zamówienia lub z nich rezygnują?
• Co Twoja firma mogłaby zrobić lepiej?
• Jakie są najbardziej negatywne cechy Twojej marki?
• Jakie są największe przeszkody/wyzwania w Twoim obecnym lejku sprzedażowym?
• Jakie zasoby mają Twoi konkurenci, a Ty nie?

Przeczytaj także: Analiza konkurencji – jak wykorzystać contentowy sukces swoich rywali?

Analiza szans i zagrożeń

Może się okazać, że określenie mocnych i słabych stron Twojej organizacji czy projektu jest znacznie łatwiejsze niż określenie szans i zagrożeń stojących przed Twoją firmą. Dzieje się tak, ponieważ są to czynniki wewnętrzne. Czynniki zewnętrzne mogą wymagać więcej wysiłku podczas identyfikacji. Wynika to z tego, że podlegają większej liczbie zmiennych, które często znajdują się poza Twoją bezpośrednią strefą wpływu.

Identyfikacja szans i zagrożeń może wymagać przeprowadzenia dogłębnych badań na temat tego, co robią Twoi konkurenci lub zbadania szerszych trendów gospodarczych i biznesowych mających wpływ na Twoją firmę. Nie oznacza to jednak, że szanse i zagrożenia nie mogą mieć charakteru wewnętrznego. Możesz je odkrywać wyłącznie na podstawie mocnych i słabych stron Twojej firmy. Pytania, które możesz zadać, aby zidentyfikować szanse swojej firmy to:

• Jak możesz ulepszyć procesy sprzedaży/wdrażania klientów/obsługi klienta?
• Jaki rodzaj wiadomości trafia do Twoich klientów?
• Jak możesz dalej angażować najbardziej zagorzałych zwolenników Twojej marki?
• Czy efektywnie alokujesz zasoby działu?
• Czy masz budżet, narzędzia lub inne zasoby, których nie wykorzystujesz w pełni?
• Które kanały reklamowe przerosły Twoje oczekiwania i dlaczego?

Jeśli chodzi o zagrożenia, z pewnością możesz zacząć od zadania serii pytań takich jak te wyżej wymienione. Jednak często łatwiej jest wymyślić listę potencjalnych zagrożeń, przed którymi stoi Twoja firma lub projekt, bez wcześniejszego zadawania pytań. Może to obejmować:

• zagrożenia „markowe”, takie jak nowi lub ugruntowani konkurenci,
• szersze zagrożenia, takie jak zmieniające się otoczenie regulacyjne i zmienność rynku,
• zagrożenia wewnętrzne, takie jak duża rotacja personelu, które mogą zagrozić lub zakłócić obecny wzrost.

Analiza SWOT: Przykłady przeprowadzonych analiz

Analiza SWOT najlepiej prezentuje się na własnym przykładzie, dlatego zachęcamy Cię do jej przeprowadzenia. Dla inspiracji pokażemy Ci przykład dwóch analiz dla fikcyjnych przedsiębiorstw – restauracji i kwiaciarni.

Restauracja

Kwiaciarnia

Analiza SWOT: Rodzaje strategii i łączenie elementów SWOT

Co zrobić, kiedy już wypiszesz wszystkie te czynniki? Dobrze byłoby przekuć je w akcję. Są różne szkoły wybierania strategii działania na podstawie analizy SWOT. Ta najpopularniejsza polega na ocenie wartości poszczególnych punktów na liście w jednolitej skali – tak, żeby sprawdzić wagę poszczególnych części analizy. Na jej podstawie można przyjąć jedną z czterech proponowanych strategii postępowania:

• strategia agresywna – właściwa, gdy dominują mocne strony i szanse,
• strategia konserwatywna – gdy przeważają mocne strony i zagrożenia,
• strategia konkurencyjna – dla tych, którzy dostrzegają głównie słabe strony i szanse,
• strategia defensywna – która najlepiej sprawdzi się, gdy dostrzegasz głównie słabe strony i zagrożenia.

Przeczytaj także: Strategia marki. Czy sklepy e-commerce również jej potrzebują?

Analiza SWOT – przeprowadź ją mądrze, by wyciągnąć dobre wnioski

Aby jak najlepiej wykorzystać wykres, postępuj zgodnie z tymi pomocnymi wskazówkami:

1. Realistycznie oceniaj obecny stan swojej organizacji lub problem. Jeśli nie masz pewności, czy coś naprawdę pasuje do swojej kategorii, skonsultuj się z zespołem i w razie potrzeby usuń tę pozycję z listy.
2. Pamiętaj, że analizy SWOT mają na celu ocenę teraźniejszości, a nie przeszłości czy przyszłości. Chociaż analiza szans dla Twojej firmy pozwala myśleć o możliwościach, pamiętaj, aby w rzeczywistości sprowadzić każdy szczegół do realistycznego „tu i teraz”.
3. Utrzymuj ten sam poziom szczegółowości na całym diagramie. Wykresy SWOT powinny być proste, więc oprzyj się pokusie dodawania zbyt wielu szczegółów. Więcej informacji będzie się lepiej prezentować w raporcie lub prezentacji.
4. Użyj analizy SWOT jako przewodnika, a nie zbioru reguł. Szczegóły każdego diagramu SWOT można analizować bez końca. Ważne jest, aby Twój zespół znalazł się na wspólnej płaszczyźnie komunikacyjnej i podążał naprzód.

Analiza SWOT: kilka słów na koniec

Co to analiza SWOT? To proste, ale bardzo przydatne narzędzie. Mogą z niego korzystać wielkie firmy, jednoosobowe działalności, a nawet osoby, które planują zmiany w swoim życiu. My również sięgamy do niej w naszych działaniach strategicznych, gdy wymaga tego sytuacja. Jeśli chcesz porozmawiać o mocnych i słabych stronach Twojej firmy oraz o szansach i zagrożeniach – napisz do nas!